Algebra 8: Linear equation

Aidin Biibosunov

Created: 2024-12-03 Tue 17:24

Теңдемелерди чечүү деген — бул белгисиз санды табуу, ал көбүнчө тамга менен белгиленет жана ал теңдемени туура кылат. Келгиле, муну жөнөкөй мисалдардын жардамы менен түшүнөлү:

—

### Теңдемелерди чечүү кадамдары

1. Теңдемени түшүн. Теңдеме — бул теңдик, анда белгисиз сан (көбүнчө тамга менен белгиленген) бар. Биздин максат — ошол санды табуу.
2. Керексиз сандардан кутул. Сандарды ушундай кылып жылдыр, белгисиз сан бир жагында, калган сандар экинчи жагында болсун. Карама-каршы операцияларды колдон:
   • Эгер x санга кошулуп жатса, анда аны кемит.
   • Эгер x санга көбөйтүлүп жатса, анда аны бөл.
3. Теңдемени чеч. Кадам сайын аракеттерди жасап, x маанисин тап.

—

### Мисалдар:

#### Мисал 1: x+3=8

1. x санын табышыбыз керек. Азыр x санына 3 кошулуп жатат.
2. +3-төн кутулуу үчүн эки жагынан тең 3тү кемитебиз: x+3−3=8−3
   x=5

—

#### Мисал 2: 2x=12

1. 2x деген x санына 2 көбөйтүлгөнүн билдирет.
2. x санын табыш үчүн эки жагын тең 2ге бөлөбүз: 2x2=122
   x=6

—

#### Мисал 3: x−4=10

1. Азыр x санынан 4 кемитилген.
2. −4-төн кутулуу үчүн эки жагына тең 4 кошобуз: x−4+4=10+4
   x=14

—

#### Мисал 4: x3=9

1. Бул жерде x саны 3кө бөлүнгөн.
2. x санын табыш үчүн эки жагын тең 3кө көбөйтөлү: x3⋅3=9⋅3
   x=27

—

### Жалпы эрежелер

• Теңдеменин эки жагына бирдей аракеттерди жаса, теңдик сакталышы үчүн.
• Операциялардан акырындык менен кутулуп, x санын тапканга чейин аракет кыл.
• Чечүүнү текшерүү үчүн тапкан жообуңду кайра теңдемеге коюп көр.

Мисалы: x=5 жообун x+3=8 теңдемеси үчүн текшерели: 5+3=8

Туура! 🎉

—

1. x+7=12
2. x−5=9
3. 2x=14
4. x4=6
5. x+3=0

—

1. 2x+5=15
2. 3x−4=11
3. x2+7=10
4. 5x−3=2
5. x3−2=1

—

1. x+4=2x−3
2. 3x+5=2x+8
3. 4x−7=2x+1
4. x−6=2x−10
5. x2+3=x−4

—

1. 2(x+3)=14
2. 3(x−4)=12
3. (x+2)−5=0
4. 4(x−1)+3=15
5. 2(x+5)3=10

—