2. Сабактын максаты:
- Билим берүүчүлүк: Окуучуларга мейкиндиктеги окшоштуктарды өзгөртүү түшүнүгүн жана алардын касиеттерин үйрөтүү.
- Өнүктүрүүчүлүк: Анализдөө, салыштыруу жана логикалык ой жүгүртүү жөндөмдөрүн өнүктүрүү.
- Тарбия берүүчүлүк: Изилдөөчүлүк мамиле жана тактыкка кызыгууну өрчүтүү.
Сабактын жүрүшү:
1. Сабактын максатын коюу (3 мүнөт)
- Окуучуларга мейкиндиктеги окшоштуктарды өзгөртүү түшүнүгүн жана алардын колдонуу ыкмаларын үйрөнө турганыбызды түшүндүрүү.
- Сабактын суроосу: Мейкиндиктеги окшоштуктарды өзгөртүүнүн геометриялык мааниси кандай?
2. Мотивация (5 мүнөт)
- Реалдуу жашоодогу мисалдар: архитектурада жана дизайнда объекттердин окшош моделдерин кантип түзүүгө болот?
- Суроо берүү: Эгер чоң фигураны кичирейтип чагылдыруу керек болсо, аны кандай математикалык ыкмалар менен түшүндүрүүгө болот?
3. Актуализация (7 мүнөт)
- Окуучулар менен бирге төмөнкү темаларды кайталоо:
- Окшош фигуралар деген эмне?
- Мейкиндиктеги фигуралардын масштабдары жана пропорциялары.
- Маселелерди талдоо:
- Берилген эки үч бурчтуктун окшоштуктарын салыштыруу.
4. Жаңы материалды түшүндүрүү (10 мүнөт)
- Окшоштуктарды өзгөртүү:
Мейкиндикте бир фигураны экинчи фигурага пропорциялык түрдө өзгөртүү процесси.
- Негизги касиеттер:
- Пропорциялык коэффициент.
- Түпкү жана өзгөртүлгөн фигуранын окшоштугу.
- Формулалар жана схемалар аркылуу түшүндүрүү.
- Мисал: Кубдун тараптарынын узундуктары 2 эсеге чоңойсо, анын көлөмү канчага өзгөрөт?
5. Мугалимдин жетекчилиги менен иштөө (10 мүнөт)
- Окуучулар менен биргеликте маселелерди чечүү:
- Маселе 1: Берилген тик бурчтуу призманы 1,5 эсеге чоңойткондо анын көлөмү канча болот?
- Маселе 2: Берилген окшош шарлардын радиустары 2:3 пропорцияда болсо, алардын беттеринин аянттарынын катышын тап.
6. Өз алдынча иштөө (7 мүнөт)
- Окуучуларга өз алдынча тапшырмалар:
- Маселе 1: Кубдун тараптарынын узундуктары 3 эсеге кичирейсе, анын көлөмү канчага азаят?
- Маселе 2: Конустун окшош моделдеринин бийиктиктери 4:5 катышта болсо, алардын көлөмдөрүнүн катышын эсептеңиз.
7. Жыйынтыктоо жана обобщение (5 мүнөт)
- Окуучулар менен теманы кайталоо:
- Окшоштуктарды өзгөртүүнүн негизги касиеттери кайсылар?
- Пропорциялык коэффициенттин мааниси эмнеде?
- Теманын турмуштагы мааниси жөнүндө кыскача талкуу.
8. Рефлексия (3 мүнөт)
- Окуучуларга суроолор берүү:
- Бүгүн эмнени үйрөндүңөр?
- Окшоштуктарды өзгөртүүнү түшүндүңөрбү?
- Бул түшүнүктү кайсы учурларда колдонууга болот?
- Сабак боюнча пикирлерин угуу.
Үй тапшырмасы:
- Китептен №18 жана №19 маселелерди аткаруу.
- Өз алдынча мейкиндиктеги окшоштуктардын өзгөртүүсүнө байланышкан мисал ойлоп келүү.
```