Geometry 10: Parallel plane and line

Aidin Biibosunov

Created: 2025-01-23 Thu 17:10

1. Сабактын планы: Мейкиндиктеги параллелдик

Сабак: Геометрия Класс: 10 Тема: Мейкиндиктеги параллелдик Сабактын түрү: Өз алдынча иштөө Убактысы: 45 мүнөт

—

## Сабактын максаттары ### Окуу максаттары:

  1. Мейкиндиктеги түз сызыктардын жана тегиздиктердин параллелдиги боюнча билимди тереңдетүү.
  2. Параллелдикке байланыштуу маселелерди чыгаруу көндүмдөрүн өнүктүрүү.

### Өнүктүрүүчү максаттар:

  1. Логикалык ой жүгүртүү жана мейкиндикти элестетүү жөндөмүн өнүктүрүү.
  2. Анализ жана синтез жүргүзүү көндүмдөрүн өрчүтүү.

### Тарбиялык максаттар:

  1. Өз алдынчалуулукту жана жоопкерчиликти калыптандыруу.
  2. Геометрияга жана анын практикалык колдонулушуна кызыгууну ойготуу.

—

## Сабактын планы ```org

2. 1-этабы. Максат коюу (5 мүнөт)

  • Мугалим сабактын темасын жана негизги максаттарын түшүндүрөт.
  • Ой жүгүртүү үчүн суроо: "Мейкиндиктеги параллелдикти түшүнүү турмушта эмне үчүн маанилүү?"

3. 2-этабы. Мотивация берүү (5 мүнөт)

  • Турмуштук мисалдар:
    • Имараттарды куруудагы параллель балкалар.
    • Темир жолдордун параллелдиги.
  • Талкуу: "Геометрияны билүү инженерлерге кандай жардам берет?"

4. 3-этабы. Билимдерди актуалдаштыруу (5 мүнөт)

  • Ыкчам суроо-жооп:
    • Түз сызыктардын параллелдик шарттары.
    • Түз сызык менен тегиздиктин параллелдиги.
    • Параллелдикке байланыштуу теоремалар.
  • Жөнөкөй бир маселени мугалимдин түшүндүрүүсү менен чечүү.

5. 4-этабы. Жаңы материал (5 мүнөт)

  • Теориялык базаны кыскача кайталоо:
    • Эки тегиздиктин параллелдик шарттары.
    • Параллель түз сызыктар менен тегиздиктердин касиеттери.
  • Тактадагы схемаларды көрсөтүү.

6. 5-этабы. Мугалимдин жетекчилиги астында иштөө (10 мүнөт)

  • Мисал маселени чечүү:
    1. Эки тегиздик берилген, чекит аркылуу экөөнө тең параллель түз сызык өткөргүлө.
    2. Бир тегиздик түз сызыкка параллель болсо, кесилишкен тегиздиктердин ортосундагы бурчту табыңар.
  • Чечимдерди талкуулоо, каталарды оңдоо.

7. 6-этабы. Өз алдынча иштөө (15 мүнөт)

  • Ар түрдүү деңгээлдеги маселелер камтылган тапшырмалар:
    1. Түз сызык менен тегиздиктин ортосундагы бурчту табуу.
    2. Эки тегиздиктин параллелдигин далилдөө.
    3. Чекит аркылуу параллель түз сызык өткөрүү боюнча түзүү маселеси.
  • Мугалимдин жеке жардам көрсөтүүсү.

8. 7-этабы. Жыйынтыктоо (3 мүнөт)

  • Сабактын негизги жыйынтыктарын талкуулоо:
    • Параллелдиктин касиеттерин маселелерде кантип колдонсо болот?
    • Кандай стратегияларды колдонуу пайдалуу?

9. 8-этабы. Рефлексия (2 мүнөт)

  • Окуучуларга суроолор:
    • Сабакта эң татаал болгон нерсе кайсы?
    • Маселелерди чечүүнү кандайча жакшыртса болот?
  • Окуучулар кыска сурамжылоону толтурушат же оозеки бөлүшүшөт.

```

—

## PISA форматы боюнча тапшырмалар

  1. Колдонууга багытталган мисал: Темир жол көпүрөсү эки параллель балкадан турат. Инженер көпүрөнүн балкасы менен тик түркүктүн ортосундагы бурчту эсептеши керек. Чиймени түзүп, эсептөөлөрдү жүргүзгүлө.
  2. Түшүндүрмө мисалы: Имаратта эки кабат параллель тегиздиктер менен бөлүнгөн. Вентиляциялык түтүктөрдү кабаттардын тегиздиктерине перпендикуляр кылып кантип жайгаштырса болот?
  3. Ойлонууга багытталган мисал: Эгерде бир тегиздикте эки түз сызык параллель болсо, алардын башка тегиздикке болгон проекциялары эмне үчүн параллель бойдон калат? Түшүндүргүлө.

—

## Үй тапшырмасы

  1. Окуу китеби: Теманы окуп чыгуу, № 12, 14, 16 маселелерин чечүү.
  2. GeoGebra программасын колдонуп, маселенин чиймесин даярдоо.

—

## Ресурстар

  • 10-класстын геометрия окуу китеби.
  • GeoGebra программасы.
  • Маселелер камтылган кошумча материал.