8-геометрия. Текшерүү иши: Фигуралардын Аянты
Aidin Biibosunov
Created: 2025-02-20 Thu 17:45
1. Маселени чечүү боюнча көрсөтмөлөр:
- Маселенин чечимин толук көрсөтүңүз, аяккы жыйынтык гана эмес.
- Бардык аралык кадамдар жана эсептөөлөр.
- Ар бир маселе үчүн шартты сүрөттөөнү (схема) түзүп,
- Фигуранын негизги элементтери (бийиктиктер, негиздер, диагоналдар ж.б.).
2. Бөлүм 1. Үч бурчтуктун аянты
2.1. Негиз жана бийиктик аркылуу эсептөө:
- Тапшырма 1. Тик бурчтук үч бурчтуктун бир катети 6 см, экинчиси 8 см. Аянтын табыңыз.
- Тапшырма 2. Негиз 12 см, бийиктик 9 см болгон үч бурчтуктун аянтын эсептегиле.
2.2. Герондун формуласы менен эсептөө:
- Тапшырма 3. Үч бурчтуктун жактары 7 см, 8 см жана 9 см. Герондун формуласы аркылуу аянтын эсептегиле.
3. Бөлүм 2. Параллелограмм, Трапеция жана Ромб
3.1. Параллелограмм:
- Тапшырма 5. Параллелограмманын негизи 10 см, ошол негизи боюнча түшкөн бийиктик 6 см. Аянтын эсептегиле.
- Тапшырма 6. Параллелограмманын аянты 50 см2. Негизи 5 см болсо, ошого ылайыктуу бийиктигин эсептечү формуланы колдонуп, бийиктикти тапкыла.
3.2. Трапеция:
- Тапшырма 7. Трапециянын негиздери 8 см жана 14 см, ал эми бийиктик 5 см. Аянтын табыңыз.
- Тапшырма 8. Трапециянын үстүңкү негизи 10 см, астыңкы негизи 16 см болсо, ал эми аянты 65 см2. Бийиктигин табыңыз.
3.3. Ромб:
- Тапшырма 9. Ромбдун бир капталы 9 см, ошол капталга перпендикуляр түшкөн бийиктик 7 см болсо, аянтын эсептегиле.
- Тапшырма 10. Ромбдун диагоналдары 8 см жана 5 см. Аянтын табыңыз
4.1. Кошулма фигура:
- Тапшырма 11. Төмөнкүдөй фигуранын аянтын табыңыз: ал тик бурчтуктан (капталдары 6 см жана 4 см) жана ага чектеш, бирдей капталдуу трапециядан турат. Трапециянын негиздери 4 см жана 8 см, бийиктиги тик бурчтуктун кыска капталына барабар.
4.2. Салыштыруу:
- Тапшырма 12. Эки параллелограмманын аянты бирдей (80 см2). Биринчисинде негизге түшкөн бийиктик 10 см, экинчисинде негизге түшкөн бийиктик 8 см. Экөөнө тиешелүү негиздерин салыштырыңыз.
- Тапшырма 13. Ромбдун диагоналдары 2x жана 3x. Анын аянтын x аркылуу көрсөтүңүз. Эгерде x=4 болса, аянты канча болот?