2. Сабактын максаты:
- Билим берүүчүлүк: Окуучуларга Пифагор теоремасын түшүндүрүү жана аны колдонуу ыкмаларын үйрөтүү.
- Өнүктүрүүчүлүк: Логикалык ой жүгүртүүнү жана математикалык көндүмдөрдү өнүктүрүү.
- Тарбия берүүчүлүк: Тактыкка жана жоопкерчиликке тарбиялоо.
Сабактын жүрүшү:
1. Сабактын максатын коюу (3 мүнөт)
- Окуучуларга бүгүнкү сабакта Пифагор теоремасын үйрөнө турганыбызды жана аны ар кандай практикалык маселелерди чечүүдө колдонуп көрөбүз деп түшүндүрүү.
- Сабактын суроосу: Теорема кандайча ар кандай маселелерди чечүүдө жардам берет?
2. Мотивация (5 мүнөт)
- Тиричилик мисалы: Бир үйдүн диагоналын кантип эсептөөгө болот? Мисалы, үйдүн узундугу 3 метр, ал эми туурасы 4 метр болсо, анын диагоналы канча болот?
- Суроо берүү: Бул үчүн кандай математикалык ыкманы колдонсо болот?
3. Актуализация (7 мүнөт)
- Окуучуларга тик бурчтуу үч бурчтук жөнүндө негизги түшүнүктөрдү эске салуу:
- Тик бурч.
- Катет жана гипотенуза деген эмне?
- Окуучуларга жөнөкөй тик бурчтуу үч бурчтуктардын мисалдарын берүү менен аларды кайра эске салуу.
4. Жаңы материалды түшүндүрүү (10 мүнөт)
- Теорема Пифагора:
Тик бурчтуу үч бурчтуктун гипотенузасынын квадраты катеттеринин квадраттарынын суммасына барабар:
\[
c^2 = a^2 + b^2
\]
- Формуланын теориялык негизин түшүндүрүү.
- Мисалдарды чечүү:
- Берилген катеттердин узундуктары 6 см жана 8 см болгон учурда гипотенузаны эсептөө.
5. Мугалимдин жетекчилиги менен иштөө (10 мүнөт)
- Окуучулар менен бирге маселелерди чечүү:
- Маселе 1: Тик бурчтуу үч бурчтуктун бир катети 5 см, экинчиси 12 см болсо, гипотенузасын тап.
- Маселе 2: Үйдүн аянты 4 м жана 3 м болсо, диагоналын тап.
6. Өз алдынча иштөө (7 мүнөт)
- Окуучуларга өз алдынча маселелерди берүү:
- Маселе 1: Катеттери 9 см жана 12 см болгон тик бурчтуу үч бурчтуктун гипотенузасын тап.
- Маселе 2: Спорт аянтчасындагы тик бурчтуу сектордун диагоналын эсептеңиз (10 м × 24 м).
7. Жыйынтыктоо жана обобщение (5 мүнөт)
- Теорема Пифагоранын маанисин кайра кайталоо.
- Окуучуларга суроолор берүү:
- Гипотенузаны эсептөө үчүн кандай формуланы колдонобуз?
- Кайсы учурда бул теорема колдонулат?
8. Рефлексия (3 мүнөт)
- Окуучуларга төмөнкү суроолорду берүү:
- Бүгүн эмнени үйрөндүңөр?
- Теорема Пифагораны түшүндүңөрбү?
- Сабак боюнча сунуштарын сурап, үй тапшырмасын берүү.
Үй тапшырмасы:
- Китептен №15 жана №16 маселелерди аткаруу.
- Өз алдынча мисал ойлоп, аны чечип келүү.